Eloquentie verkoopt

Volgens velen lag het succes van Fortuyn in zijn vermogen om uit te spreken wat er “leefde onder het volk”. Omdat de kloof tussen politiek en burger te groot zou zijn geworden, zou deze geaffecteerde bekakte bijzonder hoogleraar met voorliefde voor jongens en zijn hondjes precies beantwoorden aan wat de burger wilde horen. De burger en masse enthousiast over een fladderende homo, omdat het hij “zegt waar het op staat”? Ik dacht het niet. Ik denk dat we eens moeten kijken naar meer welbespraakte demagogen en dan leren: Eloquentie is alles!

Soms denk ik nog wel met weemoed terug aan de tijd dat Fortuyn het politiek landschap opfleurde. Zijn omgang met de media was ijzersterk en er waren maar weinig politici die Fortuyn aankonden. Rosemuller soms, Marcel van Dam niet echt en Melkert helemaal niet. Maar had dit nu alles te maken met de boodschap van Pim?

Ik denk van niet. Een populistische boodschap, waarin ontevredenheid en maakbaarheidskluchten zitten, komt ook al jaren voor bij partijen aan de linkerkant van het spectrum en ook die kant van de VVD die zich bezighoud met xenofobie en economisch protectionisme weet ook telkens weer  mijn liberale wenkbrauwen te fronsen. Nee, volgens mij was Pim Fortuyn gewoon buitengewoon welsprekend.

Enerzijds profileerde hij zich heel duidelijk in uiterlijke vertoning en imago en anderzijds was hij meester in ronkende volzinnen. Een flink gedeelte van zijn toespraken kunnen zó de eloquentie-schoolboekjes in. Waar we zien dat in Amerika de kandidaten vaak een ‘aanloopje’  in hun zin maken, op weg naar de uitsmijter, zo deed Fortuyn dit veel geraffineerder. Met sterke tegeltjes-moralen en zinnen die journalisten snel konden copy-pasten was zijn publicitaire bedje gespreid.

Maar genoeg over Fortuyn. Eigenlijk zijn sprekers en politici zoals hij heel erg vermakelijk. Ze maken mooie momenten en, hoewel ik het nooit eens zal worden met hen, ze weten redelijk veel aandacht en theater om zich heen te verzamelen. Één van mijn favorieten is Nigel Farage. Hij is lid van de UK Independence Party en hij is lid van het Europarlement. Hij zit daar in één van de kleinste fracties en houdt keer op keer anti-Europa-speeches. Luister naar hem en geniet:

Dit soort verhalen werken uitstekend. Het hele parlement luistert, terwijl steen voor steen de Commissie wordt afgebroken. Het verder youtuben van de spreker is wel degelijk de moeite waard.

Ik zal hier, samenvattend en concluderend, niet oordelen dat welsprekendheid alles is en de boodschap er niet toe doet. Maar als ik de filmpjes van fantastische sprekers als Fortuyn en Farage zie, weet ik wél wat iedereen met een boodschap te doen staat: zorg niet alleen voor de feiten, maar ook voor een goed verhaal.